Professionele autonomie gaat over het handelen binnen de professionele ruimte. Deze ruimte kan op een goede manier worden ingevuld, maar we zien helaas ook voorbeelden waarbij jeugdigen en gezinnen beschadigd raken. Alleen ruimte is dus niet voldoende voor zorgvuldig handelen. Hoe kunnen we als professionals met dit gegeven omgaan?
De ruimte van professionals staat onder druk, deels als gevolg van een beheersingsstrategie vanuit financiering, wetgeving en beleid. Ook komt het soms voor dat professionals binnen de grenzen van hun handelingsruimte (en vaak) onbedoeld schade toebrengen.
Deze voorbeelden leiden over het algemeen vaak tot een regelreflex om excessen te voorkomen en de handelingsruimte te beperken. Hoe kunnen we vermijden dat deze reflex ontstaat en ervoor zorgen dat autonomie behouden blijft?
Professionele autonomie verwijst naar de vrijheid, verantwoordelijkheid en het vermogen om handelen vorm te geven binnen professionele en institutionele kaders, met de nadruk op de behoeften van anderen vanuit hun levensproject. Autonomie is dan het tegengif voor misbruik van ruimte en heeft een heel andere werking dan regels. In deze workshop bespreken we deze ‘werking’ en bieden we tips om vanuit autonomie in plaats van ruimte te werken.
Achtergrond Jurja Steenmeijer:
Jurja Steenmeijer werkt als beleidsadviseur bij de BPSW en richt zich op beroepsontwikkeling in de brede zin. Ze is de auteur van de beroepscode voor sociaal werkers en het boek ‘Professionele Autonomie in het Sociaal Werk’.